Historyczna sieć H-Soz-u-Kult i Clio-online zorganizowały wspólnie z L.I.S.A. portal naukowy fundacji Gerdy Henkel od 14 do 15 września przy Uniwersytecie Humboldta w Berlinie, konferencja .hist2011 – Geschichte im digitalen Wandel.

Już wcześniej bibliotekarze i naukowcy zajmujący się informacją naukową (Walter Umstätter, Między nadmiarem informacji i wzrostem wiedzy. Biblioteki jako czynnik kształcenia i czynnik władzy nowoczesnego społeczeństwa, Berlin 2009, ISBN 978-3-940862-13-6) wskazywali na szybko zmieniającą się strukturę informacji naukowego badania. Z Web 2.0. lub Library 2.0 zmienia się dramatycznie nie tylko infrastruktura, lecz także wymiana wiedzy, a tym samym sam naukowiec i koncept jego obszaru badań (Ben Kaden, Library 2.0 i wymiana naukowa, Berlin 2009 ISBN 978-3-940862-12-9). Wirtualny obszar badań naukowych nie jest tylko techniczną innowacją, lecz również socjalnym fenomenem. Socjalne sieci przemawiają do opinii publicznej w taki sposób, jaki przedtem nie był możliwy, również do osób nie będących naukowcami, co w minionych latach było nie do pomyślenia. Najlepszym przykładem na to jest Wikipedia. Wikipedia przekształciła się z naukowo bezwartościowej pozycji w prawdziwą encyklopedię, która każdego dnia jest wykorzystywana przez użytkowników sieci. Istnieją także osoby, które są odpowiedzialne za eliminowanie błędów w Wikipedii. (Rainer Strzolka, Internet jako światowa biblioteka, wyszukiwarki i ich znaczenie dla pozyskiwania wiedzy, Berlin 2008, ISBN 978-3-940862-00-6).

Krytycznie i z wielką otwartością podczas tej konferencji przedstawione zostały i ocenione projekty wirtualnych obszarów badań. Zbliżenie przy dalszym rozwoju historycznych bibliografii fachowych i ich digitalizacji do bibliotekarskich organizacji sprawia, że chęć współpracy między nimi i gotowość do zmian jest wyraźna. Przy tym były poruszane duże problemy, które tkwią w administracji prawnej VRE, które muszą być reprezentowane przez samego badacza. To niesie jednak ze sobą wiele trudności, ponieważ położenie prawne jest niejasne i niepewne. Pozostawienie materiału zdjęciowego z archiwów i bibliotek dla publikacji i wystaw oraz dowolne kształtowanie cen stawia naukowców z ich zadaniami przed wielkimi problemami. Ponieważ do teraz nie zarysowuje się żadne rozwiązanie problemów, istnieją obawy, że ta prawna niepewność spowoduje powstanie nowych ograniczeń dostępu i użytkowania. Niestety w Europie brakuje zakrojonego na szeroką skalę prawa autorskiego. Niemcy nie dysponują prawem autorskim na szeroką skalę jak to jest w USA, gdzie oferuje się fair use i faire dealing.

Dezyderatem tej konferencji i żądaniem kierowanym w stronę wielkich bibliografii niemieckiego badania historycznego było włączenie europejskiej historii w większym stopniu niż to było wymagane.

Dieses ist besonders eine Forderung an die vergleichende Geschichtswissenschaft, die auch in der gegenwärtigen politischen Debatte um Europa eine viel größere Rolle spielen sollte als das gegenwärtig der Fall und wohl auch möglich ist.

Sprawozdanie Torstena Reimera, Der Hausmeister und der Präsident, poruszało niebezpieczeństwa, które mogły szkodzić naukowemu badaniu. Wspomniano przy tym krótko, jak bardzo JISC London jest skazany na teksty, które powstają w ramach pracy w archiwach i bibliotekach. Web 2.0 i wirtualny obszar badań oferują cudowne »narzędzia« dla badań, ale od dawna materiał archiwalny nie jest digitalizowany. Oczekuje się, że on powinien być nie tylko zredagowany, lecz również naukowo opracowany. To może być szczególnie ważne w czasie, gdy zmieniają się tematy i koncepty. Digitalny przełom zmieni bowiem wszystko i również historia powinna to obserwować. Digitalny przełom oferuje historykowi narzędzia, których on wcześniej nie znał. Co najważniejsze, to nie są tylko zwykłe narzędzia. Wraz z nimi zmienia się bowiem sam naukowiec.

Elisabeth Simon